Borsada Yatırım Yapmanın Riskleri Neler? Nasıl önlenebilir?

Her türlü yatırım aracı çeşitli risklere farklı düzeylerde maruzdur. Hatta hiç yatırıma yönlendirilmeyip nakit olarak tutulan tasarruflar bile satın alma gücünde kayıp riskiyle karşı karşıyadır.

Borsa yatırımı ya da daha spesifik ele alacak olursak hisse senetleri ise doğası gereği riskli varlık sınıfında değerlendirilir.

Borsada karşı karşıya olunan riskleri ise kabaca sistematik ve sistematik olmayan riskler olarak iki türe ayırabiliriz.

Buna göre sistematik risk, tüm ekonomiyi olumsuz etkileyen ve genel olarak borsanın düşüşe girmesine neden olabilecek ekonomik kriz ortamı, likidite daralması veya ülkenin politik durumunun yatırım araçlarının fiyatını etkilemesi türünden risklerdir.

Sistematik olmayan risk ise, şirketler özelinde ortaya çıkan durumlara atfen yapılan bir tanımlamadır. Örneğin şirket performansının herhangi bir sebepten ötürü beklenenin altına düşmesi, finansal durumu etkileyecek yönetim değişiklikleri ve şirket hakkında oluşabilecek önemli ticari davalar şirket özelinde karşımıza çıkabilecek türden risklerdir.

Hayatta olduğu gibi yatırımda da riskleri tümden yok etmek mümkün olmasa da, riskler ölçülmek suretiyle yönetilebilir.

Sistematik olmayan riski yönetmenin en bilinen yolu ise “çeşitlendirme” yapmaktan ya da deyimleşmiş hâliyle “yumurtaları aynı sepete koymamaktan” geçer.

Sistematik risk ise yatırımları farklı piyasalar arası çeşitlendirme, VİOP gibi türev piyasalarda hedging (korunma) yapma, belirlenen bir yatırım stratejisine sadık hareket etme veya piyasa dalgalanmaları karşısında nasıl bir yol izleneceğinin önceden planlaması gibi önlemler ile yönetilebilir.

Borsada İşlem Yapmanın Adımları

Paranızı vadeli mevduat hesabında değerlendirmek için nasıl ki bir banka hesabı açtırmanız gerekiyorsa, borsada işlem yapamaya başlamanın ilk adımı da, SPK tarafından borsada aracılık yetkisi bulunan bir aracı kurumda Borsa Hesabı açtırılmasıdır. GCM Yatırım’da Borsa Hesabı açtırmak için başvuru sayfamızdaki formu eksiksiz doldurmanız yeterlidir.

Hesap açılış süreci genel olarak kimlik teyidi yapılması, çerçeve sözleşmelerinin imzalanması ve asgari içeriği SPK tarafından belirlenen uygunluk ve yerindelik testlerinin yatırımcıya uygulanmasından ibarettir. Söz konusu bu testler yatırımcıya sunulacak aracılık hizmetinin riskleri hakkında yatırımcının yeterli düzeyde bilgi ve tecrübe sahibi olup olmadığının tespitine yöneliktir.

Bu süreçler tamamlandığında, yatırımcılar hesaplarına para yatırmak suretiyle diledikleri tutarlarla borsa yatırımı yapmaya başlayabilirler.

Borsada İşlem Yapmak İçin Gerekli Olanlar

Borsa hesabınız açıldıktan sonra giriş bilgilerinizle doğrudan web platformumuz üzerinden işlem yapabileceğiniz gibi, dilerseniz iOS ya da Android uygulamalarımızı mobil cihazlarınıza indirerek de alım-satım işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Borsada İşlem Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Borsa işlem yapmadan önce, borsanın temel işleyiş prensip ve kurallarının, hangi emir türünün nasıl ve hangi durumda kullanılacağının ve farklı seans bölümlerindeki emir eşleşme mekanizmasının nasıl işlediğinin yatırımcı tarafından kavranmış olması önemlidir. Bunları öğrenmek için, gerçek hesabınız açılana kadar deneme hesabı üzerinden alım-satım pratikleri yapabilirsiniz.

Öte taraftan borsada işlem yaparken hisselerin arkasında şirketler olduğunu unutmamalı; dolayısıyla yatırım yapacağınız şirketin ne iş yaptığını, geçmiş performansını ve yapmakta olduğu ya da yapmayı planladığı yatırımları ve bu yatırımların şirketin gelecek kârlılığına nasıl etki edeceğini alım-satım yapmadan önce araştırmalısınız. KAP  (Kamuyu Aydınlatma Platformu) üzerinden yatırım yapmayı düşündüğünüz şirket ile ilgili özet bilgilere, finansal durum ve faaliyet raporlarına, olağan ve olağan üstü durumlar hakkında yapılan açıklamalara ulaşabilirsiniz.

Son olarak borsada işlem yaparken lisanslı yatırım uzmanlarının ve aracı kurumların araştırma departmanlarının hazırladığı raporları incelemek de yatırım kararı alırken size ışık tutacaktır.

Ayrıca tüm bunların dışında, her konuda olduğu gibi, borsa yatırımı yaparken de bu işte uzman olmayan kimselerin yönlendirmelerine göre hareket edilmemesi borsada işlem yaparken dikkat edilmesi gereken hususlar arasındadır.